Trabzon’un Yaylalarına Tehdit Büyüyor: Koruma Planları Raporlarda Kaldı, Madenler Kapıda

2005’te yürürlüğe giren Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu, arazi kullanım planlarının hazırlanmasını öngörse de aradan geçen neredeyse 20 yıla rağmen Trabzon dahil pek çok bölgede bu konuda somut bir adım atılmadı. Doğal varlıklar kağıt üstünde korunurken, sahada geri dönüşü olmayan tahribatlar yaşanıyor.

Yasaya göre; ekolojik, kültürel ve ekonomik öneme sahip alanların korunması ve sürdürülebilir kullanımı hedeflenmişti. Ancak özellikle Karadeniz Bölgesi’nde, Trabzon’un yaylaları, ormanları ve tarım arazileri söz konusu olduğunda, bu hedeflerin uygulamaya geçirilmediği açıkça görülüyor. Yaylalar imara açılıyor, meralar otel projelerine kurban ediliyor, vadilere ise maden ruhsatları veriliyor.

Trabzon’un Kalbine Sondaj: Doğa Değil Kâr Öncelikli

Uzungöl, Haldizen, Çamburnu, Maçka ormanları, Sis Dağı ve daha birçok zengin doğa alanı, sadece Trabzon’un değil, Türkiye’nin de gözbebeği. Ancak bu alanların büyük kısmı son yıllarda enerji projeleri, taş ocakları ve maden arama ruhsatlarıyla kuşatılmış durumda.

Yerli halk ve doğa savunucuları, bu projelerin büyük kısmının ÇED (Çevresel Etki Değerlendirmesi) süreçlerinden muaf tutulduğuna veya formalite icabı onaylandığına dikkat çekiyor. Oysa bu alanlar sadece doğa değil; aynı zamanda bölge halkının geçim kaynağı, kültürel yaşam alanı ve tarihsel belleğidir.

“Madenciliğe Tam Kapalı Alanlar Belirlenmeli”

Uzmanlar, mevcut yasaların doğayı ve özellikle Karadeniz gibi kırılgan bölgeleri korumakta yetersiz kaldığını belirtiyor. Yapılan çalışmalar, doğa koruma alanlarından tarım topraklarına, yaylalardan su kaynaklarına kadar tüm hassas bölgeleri madencilik faaliyetlerine tamamen kapalı statü ile koruyacak yeni ve bağlayıcı bir kanuna ihtiyaç olduğunu ortaya koyuyor.

Zira bugünkü haliyle birçok doğa harikası, “enerji bağımsızlığı” ya da “kalkınma” adı altında tahrip ediliyor. Oysa gerçek kalkınma, doğayla uyumlu, yerel halkın yaşam hakkına saygılı ve gelecek kuşaklara yaşanabilir bir çevre bırakmayı hedeflemelidir.

“Trabzon Yaylaları, Beton Değil Gelecek Yetiştirir”

Trabzon’un yaylaları, sadece serin yaz akşamları ya da sisli manzaralarıyla değil; aynı zamanda ekolojik zenginliği, florası, faunası ve kültürel hafızasıyla da korunmayı hak ediyor. Bu nedenle sadece bölgesel değil, ulusal ölçekte düşünülmeli ve bu alanlar “madenciliğe kapalı alanlar” olarak yasal güvence altına alınmalı.

Aksi takdirde Trabzon’un yeşili griye dönecek, kuşların sesi yerini dinamit patlamalarına bırakacaktır.